8 Nisan 2013 Pazartesi



                                                   BEYLİKLER DÖNEMİ HARİTASI

                               TÜRKİYE (ANADOLU) SELÇUKLU DEVLETİ (1077–1308)
  1. Anadolu’da kurulmuştur.
  2. Kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şah’tır.
  3. Devletin ilk başkenti İznik’tir. I. Kılıçarslan Dönemi’nde İznik ve Batı Anadolu’nun kaybedilmesiyle başkent Konya’ya taşındı.
  4. Anadolu Selçukluları, denizciliğe ve deniz ticaretine önem verildi.
  5. II. Kılıçarslan Dönemi’nde 1176 tarihinde Miryakefalon Savaşı yapıldı.
Miryakefalon Savaşı;
  • Bizans ile Türkiye Selçuklu Devleti arasında yapıldı.
  • Sebebi; Bizanslıların, Türkleri Anadolu’dan çıkarmak istemeleridir.
  • Savaşı, Selçuklular kazandı.
  • Sonuçları; Bizanslıların Türkleri Anadolu’dan atma umutları sona erdi, Anadolu kesin Türk yurdu haline geldi, Avrupalılar Anadolu’ya Türkiye demeye başladılar, Türkler saldırıya Bizanslılar savunmaya geçtiler.
  1. 1243 yılında Moğollar ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında Kösedağ Savaşı yapıldı. Kösedağ Savaşı sonucunda
Selçuklular yenildi. Bu savaş sonucunda; Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma sürecine girdi, Anadolu Türk birliği bozuldu, Türklerin Batı ilerleyişi durdu, Anadolu’da yeniden beylikler dönemi başladı

                              HAÇLI SEFERLERİ (1096–1270)
Avrupalıların din adamlarının önderliğinde birleşerek Hrıstiyanlarca kutsal sayılan Kudüs, Antakya, İskenderiye gibi yerleri almak amacıyla düzenledikleri seferlere “Haçlı Seferleri” denir.
1096–1270 yılları arasında 8 haçlı seferi düzenlenmiştir. Bunlardan ilk dördü önemlidir. Bu seferlere katılanlar, elbiselerinin üzerlerine ve silahlarına haç işareti koydukları için kendilerine “Haçlı” denilmiştir.
Türklerin Anadolu’dan atılması, Balkanlara geçmelerinin önlenmesi ve Akdeniz ile bağlantılarının kesilmesi amaç olarak alınmıştır.
ANADOLU TÜRK BEYLİKLERİ
Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu Selçuklu Devleti’nin otoritesi zayıfladı. Bundan faydalanan Türkmen beyleri bağımsızlıklarını ilan ettiler. Bu beyliklerden bazıları şunlardır:
  1. Osmanoğulları (1299–1922): Söğüt ve Domaniç çevresinde Osman Bey tarafından kuruldu.
  2. Karamanoğulları (1257–1487): Karaman Bey tarafından Ermenek, Konya ve Karaman çevresinde kuruldu. Anadolu beylikleri arasında en güçlü olan beyliktir. Osmanlı Devleti’nin Anadolu birliğine en fazla karşı çıkan beyliktir (kendilerini Selçukluların mirasçısı olarak görüyorlardı). Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından Türkçe resmi dil olarak kabul edildi (1277). Türkçe’yi resmi dil ilan eden ilk beylik Karamanoğulları beyliğidir.
  3. Germiyanoğulları (1283–1429): Kütahya, Emet, Simav, Kula, Denizli ve Tavşanlı yöresinde kuruldu.
  4. Aydınoğulları (1308–1425): Aydın, İzmir, Selçuk ve Tire dolaylarında kuruldu.
  5. Saruhanoğulları (1308–1410): Manisa, Turgutlu ve Menemen çevresinde kuruldu.
  6. Menteşeoğulları (1280–1451): Muğla ve Denizli çevresinde kuruldu.
  7. Candaroğulları (1292–1460): Kastamonu ve Sinop dolaylarında kuruldu.
  8. Karesioğulları (1293–1345): Balıkesir ve Çanakkale dolaylarında kuruldu.
  9. Hamitoğulları (1280–1423): Isparta, Burdur, Eğridir ve Antalya civarında kuruldu.
  10. Ramazanoğulları (1353–1608): Adana, Tarsus ve çevresinde kuruldu.
  11. Dulkadiroğulları (1337–1515): Maraş ve Elbistan dolaylarında kuruldu.
Anadolu Beylikleri; Bizans’ın Anadolu’ya yeniden egemen olmasını engellemiş ve bulundukları yerlerde yaptıkları mimari eserlerle Anadolu’nun Türk-İslam ülkesi haline gelmesine katkı sağlamışlardır.
Denizcilikle uğraşan beylikler; Aydınoğulları, Karesioğulları, Saruhanoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları, Candaroğulları’dır.
Çaka Bey, İzmir’de Çaka Beyliği’ni kurmuştur.
NOT: Türk denizcilik tarihinde ilk donanma Çaka Bey tarafından oluşturulmuştur. İlk Türk denizcisi Çaka Bey’dir.


ANADOLU, ANAYURT
Anadolu’ya ilk Türk akınlarını 4. yüzyılda Hunlar, 6. yüzyılda Sibir Türkleri yapmıştır. Ancak bu akınlar yerleşme amaçlı değildi.
Anadolu’yu yurt edinmek amacıyla gelen ilk Türkler Oğuzlardır. 11. yüzyılda Çağrı Bey, Anadolu’yu yurt edinmek amacıyla akınlara başlamıştır.
Pasinler Savaşı (1048)
  1. Bu savaş Büyük Selçuklu Devleti ile Bizanslılar arasında yapıldı.
  2. Nedeni; Bizanslıların Türklerin Anadolu’ya girmelerini engellemek istemeleridir.
  3. Savaşı Selçuklular kazanmıştır. Bizans’ın Anadolu otoritesi zayıflamıştır.
NOT: Pasinler Savaşı, Selçuklularla Bizanslılar arasında yapılan ilk savaştır.
Malazgirt Savaşı (26 Ağustos 1071)
  1. Büyük Selçuklu Devleti (Alp Arslan) ile Bizanslılar (Romen Diyojen) arasında yapılan bir savaştır.
  2. Sebebi; Bizans’ın Anadolu’ya yapılan Türk akınlarını önlemek, Türkleri Anadolu’dan atmak istemeleridir.
  3. Savaşı Selçuklular kazandı.
  4. Sonuçları; Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başladılar, Türkiye Tarihi başladı, Anadolu Türkleşmeye ve İslamlaşmaya başladı, Bizans baskısı sona erdi, Bizans Avrupa’dan yardım istedi bu da Haçlı Seferleri’nin başlamasına neden oldu, Anadolu’da ilk Türkmen beylikleri kuruldu.
NOT: Malazgirt Zaferi’yle Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı ve Türkler Anadolu’ya yerleşmeye başladılar.
ANADOLU’DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ
Saltuklular (1072–1202)
  • Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliğidir.
  • Erzurum ve Kars çevresinde kurulmuştur.
Danişmentliler (1080–1178)
  • Anadolu’da kurulan ilk beyliklerin en güçlüsüdür.
  • Kayseri, Sivas, Tokat, Çorum, Yozgat ve Malatya çevresinde kurulmuştur.
  • Haçlılara karşı mücadele vermiştir.
  • Anadolu Türk birliğine karşı en fazla direnen beyliktir.
NOT: Danişmentliler tarafından Tokat’ta kurulan Yağıbasan Medresesi, Anadolu’da kurulan ilk medresedir.
Mengücekler (1080–1252)
  • Erzincan, Kemah ve Divriği dolaylarında kurulmuştur.
NOT: Mengücekliler tarafından yapılan Divriği Ulu Camisi ve Darüşşifası, UNESCO tarafından korunması gereken dünya mirası listesindedir.
Artuklular (1102–1409)
  • Mardin, Diyarbakır, Hasankeyf ve Harput dolaylarında kurulmuştur.
NOT: Artuklular Dönemi’nden kalan Diyarbakır’daki Malabadi Köprüsü, Dünya’nın en büyük taş kemerli köprüsüdür.
Çaka Beyliği (1081–1093)
  • Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur.
  • İlk denizci Türk devletidir. Bazı Ege adalarına da sahip olmuştur.
NOT: Türk tarihinin ilk Türk denizcisi Çaka Bey’dir.